Hiểu thêm về Ngũ Uẩn

Trong môn Tâm Lý Học ngày nay, Thân không được coi là Tâm và tách rời. Nhưng cách đây 2.500 năm, Đức Phật đã xếp Thân (sắc thân) vào Tâm qua giáo lý Ngũ Uẩn (Sắc, Thọ, Tưởng, Hành, Thức)

Khi ta đau đớn, tinh thần khó chịu (thân tác động vào tâm) và
Khi Tâm đau đơn, thân xác tiều tụy (tâm tác động vào thân)

1. Sắc: là thân xác này.
2. Thọ: nơi phụ trách các cảm xúc (vui, buồn, hờn, ghét, giận...). Bản chất của Thọ là "Tránh khổ tìm vui"
3. Tưởng: nơi Tâm phụ trách về hình ảnh, âm thanh, mùi vị
4. Hành: Nơi phụ trách các mong muốn sâu thẳm nhât của con người "TÔI MUỐN", tại nơi đây phần Hành luôn luôn làm việc, kể cả khi ta ngủ (chỉ là phần Thức Ngủ, phần Hành hoạt động nhẹ hơn). Nơi đây là hang ổ của Bản ngã trú ngụ, và bản chất của Hành luôn làm cho ta có suy nghĩ "Ham sống, Sợ chết"
5. Thức: là cái biết của con người

Để hiểu thêm về Tâm, Ngũ Uẩn, chúng ta thử ví dụ sau xem đoạn nào là Sắc, Tưởng, Hành, Thức nhé.

ví dụ:
Trời về đêm, se lạnh, hương hoa sữa ngạt ngào, hình bóng em lại trở về trên con phố cũ. Tôi muốn thời gian quay lại...Nhớ Em!

Ở trên, nếu phân tích theo ngũ uẩn, cả 5 uẩn, đều hiện diện
- Se lạnh: ta thấy lạnh (sắc thân)
- Trời về đêm: chính là cái biết, biết trời đang về đêm >> đây thuộc về Hành THỨC
- Hương hoa sữa ngạt ngào, (mùi vị), hình bóng em (hình ảnh)..TƯỞNG Uẩn
- Tối muốn (động từ) ...Hành Uẩn
- Nhớ em (một trạng thái của Ái); Thọ Uẩn

Qua ví dụ nhỏ trên, nếu hiểu sâu về ngũ uẩn, mới thấy đa số con người chúng ta bị Thọ Uẩn chi phí (Tránh khổ, tìm vui). Dù ta có học nhiều đi bao nhiêu, khi nhớ lại vẫn chỉ là Tưởng Uẩn.

Khi ta chịu khó Ngồi thiền, niệm Phật, Tâm được chuyên nhất, tỉnh thức ..(đưa tâm tập trung vào Thức Uẩn)
.....
Do kiến thức còn hạn hẹp, nhiều dòng chia sẻ không tránh khỏi ý kiến cá nhân. Mong các bạn chỉ giúp và cùng nhau tinh tấn.

Nam Mô Bổn Sư Thích Ca Mâu Ni Phật.